-
1 шахмат тәртибендә
= шахмат тәртибе белән ша́хматный, в ша́хматном поря́дкешахмат тәртибендә урнашу — ша́хматное расположе́ние
-
2 җәмәгать башлангычы тәртибендә
на обще́ственных нача́лах -
3 тәртип
сущ.1)а) в разн. знач. поря́докбүлмәдәге тәртип — поря́док в ко́мнате
капиталистик тәртип — капиталисти́ческий поря́док
б) поря́док, режи́миске тәртипләр — ста́рые поря́дки
2) распоря́доктәртип кагыйдәләре — пра́вила вну́тренного распоря́дка
3)а) дисципли́нахәрби тәртип — вое́нная дисципли́на
тәртипне ныгыту — укрепле́ние дисципли́ны
б) дисципли́на, дисциплини́рованностьтәртибе юк аның — у него́ нет дисципли́ны (дисциплини́рованности)
4) поведе́ние ( ученика в школе)тәртиптән (тәртибе буенча) өчле — тро́йка по поведе́нию
5) поря́док расположе́ния, после́довательностьәлифба тәртибендә — в поря́дке алфави́та; в алфави́тном поря́дке
6)а) расписа́ниепоездлар узу тәртибе — расписа́ние прохожде́ния поездо́в
б) програ́ммакичке тапшырулар тәртибе — програ́мма вече́рних переда́ч
7) пра́вилоэш башкару тәртибе — пра́вило выполне́ния рабо́ты
8) в знач. послелога тәртибендә в ка́честве, в поря́дке (чего-л.)приказ тәртибендә — в поря́дке прика́за
өстәмә түләү тәртибендә — в поря́дке дополни́тельной опла́ты
9) в знач. нареч. тәртиптә в поря́дке; в гото́вностибөтенесе тәртиптә — всё в поря́дке
•- тәртибен китерү
- тәртибенә китерү
- тәртип бозу
- тәртип бозучы
- тәртип кую
- тәртип номеры
- тәртип сагында
- тәртип саклау
- тәртип саклаучы
- тәртип саны
- тәртип урнаштыру
- тәртипкә килү
- тәртипкә керү
- тәртипкә китерү
- тәртипкә кертү
- тәртипкә кую
- тәртипкә салу
- тәртипкә чакыру -
4 алфавит
сущ.алфави́т, а́збука || алфави́тныйлатин алфавиты — лати́нский алфави́т; лати́нская а́збука
алфавит тәртибендә — в алфави́тном поря́дке
рус графикасы нигезендәге алфавит — алфави́т на осно́ве ру́сской гра́фики
-
5 дискуссия
сущ.диску́ссияачык диску́ссия үткәрү — провести́ откры́тую диску́ссию
диску́ссия тәртибендә — в поря́дке диску́ссии
иҗади диску́ссия — тво́рческая диску́ссия
-
6 җәмәгать
сущ.1) о́бщество, наро́д ( круг людей) || обще́ственныйҗәмәгать каршысында — пе́ред о́бществом
җәмәгать мәнфәгатьләре — обще́ственные интере́сы
җәмәгать оешмалары — обще́ственные организа́ции
җәмәгать урыннары — обще́ственные места́
җәмәгать фикере — обще́ственное мне́ние
җәмәгать эше — обще́ственная рабо́та
җәмәгать эшлеклесе — обще́ственный де́ятель
2) общи́на || общи́нныйФинляндиядәге татарлар җәмәгате — тата́рская общи́на в Финля́ндии
мөселман җәмәгате — мусульма́нская общи́на, мусульма́нское населе́ние
авыл җәмәгате — се́льская общи́на
3) гру́ппа; тру́ппа, о́б́ществотеатр җәмәгате — театра́льное о́бщество ( труппа)
4) гра́ждане, прихожа́не ( при обращении)җәмәгать, минем ни гөнаһым бар? — гра́ждане, в чём моя́ вина́?
5) уст. супру́га, жена́җәмәгатең бармы? — у тебя́ есть жена́?
6) уст. семья́•- җәмәгать гаепләүчесе
- җәмәгать җыены
- җәмәгать милке
- җәмәгать эшчесе
- җәмәгатьтән аерылу
- җәмәгатьтән аерылган кеше -
7 контрактация
сущ.контракта́ция; см. тж. контрактацияләү || контрактацио́нныйавыл хуҗалыгы продукцияләрен контракта́ция тәртибендә хәзерләү — загото́вка сельскохозя́йственной проду́кции путём контракта́ции
контракта́ция шартлары — контрактацио́нные усло́вия
-
8 моннан башка
кро́ме того́, кро́ме э́тогомоннан башка көн тәртибендә ике җитди мәсьәлә бар — кро́ме э́того, на пове́стке дня име́ются два серьёзных вопро́са
-
9 нәзарәт
сущ.; уст.; книжн.1) присмо́тр, наблюде́ние; контро́ль; надзо́рнәзарәт тәртибендә — в поря́дке надзо́ра
безнең өстәге нәзарәт бераз йомшый төште — контро́ль над на́ми немно́го ослабе́л
2) инспе́кция; администра́ция, управле́ниемәгариф нәзарәте — администра́ция просвеще́ния
-
10 профилактика
сущ.1) мед. профила́ктика (мероприятия, предохраняющие от болезней)2) тех. профила́ктика (мероприятия, предохраняющие от преждевременного износа, порчи и т. п.)профила́ктика үткәрү — проводи́ть профила́ктику
3) перен. о вся́ких предупреди́тельных, пресека́ющих, опережа́ющих проти́вника и т. п. де́йствияхпрофила́ктика тәртибендә кулга алу — арестова́ть в поря́дке профила́ктики
-
11 хронология
сущ.1) хроноло́гия ( последовательность исторических событий во времени)2) хроноло́гия (вспомогательная историческая дисциплина, устанавливающая даты исторических событий и документов) || хронологи́ческийгеологик хроноло́гия — геологи́ческая хроноло́гия
хроноло́гия тәртибендә — в хронологи́ческом поря́дке
-
12 шахмат
сущ.ша́хматы ( игра и набор фигур) || ша́хматныйша́хматны төзеп чыгу — расста́вить ша́хматы
ша́хмат буенча мастер — ма́стер по ша́хматам
ша́хмат уйнау — игра́ть в ша́хматы
ша́хмат фигуралары — ша́хматные фигу́ры
ша́хмат партиясе — ша́хматная па́ртия
- шахмат тактасыша́хмат ярышы — ша́хматный матч, ша́хматный турни́р
••- шахмат тәртибендә
- шахмат тәртибе белән -
13 шахмат тәртибе белән
См. также в других словарях:
штраф — ТҮЛӘК бор.) 1. Җәза рәвешендә административ яки суд тәртибендә түләтелә торган акча 2. Берәр эшне төгәл үтәмәгән яки кагыйдәне бозган өчен бирелә торган җәза (мәс. хәрби яки спорт уеннарында). с. Штраф тәртибендә алына яки бирелә торган штраф… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
администрация — 1. Башкарма власть органнары. Оешманың, предприятиенең җитәкче органы 2. Оешмага, предприятиегә җитәкчелек итүчеләр, администраторлар, җаваплы башкаручылар. АДМИНИСТРАЦИЯ ТӘРТИБЕНДӘ (ТӘРТИБЕ БЕЛӘН) , АДМИНИСТРАТИВ ТӘРТИПТӘ – Башкарма власть… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гекзаметр — 1. Дактиль һәм хорейның аралашып килүе тәртибендәге алты буынлы шигырь төзелеше 2. Антик шигырь төзелешендәге алты буынлы дактиль … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
градация — Предмет яки күренешләрдә бер хәлдән икенчесенә күчкәндә үсә яки кими бару тәртибендәге эзлеклелек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дебат — Парламент утырышында һ. б. ш. җыелышта фикер алышу тәртибендә ясалган чыгышлар, алып барылган бәхәс … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дежурный — КИЗҮ (I) – с. 1. Җәмәгать эшен һ. б. ш. вазифаны чират тәртибендә башкаручы 2. Гомуми расписаниедән тыш, гадәти тәртиптән үзгә вакытта, бүтәннәр эшләмәгәндә эшләүче … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дисәтник — 1. Төзелештә һ. б. эшләрдә: эшчеләр төркеменең башлыгы, өлкән эшче 2. иск. Авыл советында дежур тору һәм йомыш юлга йөрү өчен билгеле бер вакытта чират тәртибендә билгеләнә торган кеше, дежурный 3. Элек авылда полицейски хезмәтләрен башкару өчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дискуссия — Берәр мәсьәлә буенча җыелышта, матбугатта яки үзара әңгәмәдә фикер алышу тәртибендә алып барылган бәхәс. Бәхәс, сүз көрәштерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
еллыклап — Ел исәбеннән түләү тәртибендә 3. утыз еллап торды монда 4. Ел буена, еллар буена еллап күренми йөрү 5. Һәр елныкын аерып туплап еллап еллап куелган журналлар … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җавап — 1. Бирелгән сорау буенча нәр. б. аңлату, раслау яки кире кагу тәртибендә әйтелгән сүз. Дәрестә куелган сорау яки бирем буенча укучының укытучы һәм класс алдында сөйләве 2. Үзеңнең барлыгыңны, кайда булуыңны һ. б. белдерү өчен аваз салу, эндәшү 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җаваплашу — 1. Сөйләшү, сорау җавап тәртибендә әңгәмә алып бару. Кара каршы җыр әйтешү, җыр яки шигырь әйтешеп сөйләшү 2. Ризасызлык белдереп сүз әйтү алар белән җаваплашырга юлың юк. Кара каршы әйтешү: тиргәшү, талашу малайлар аның белән җаваплашып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
